การขยายพันธุ์มะนาว

พันธุ์ การจำแนกพันธุ์มะนาว

สามารถจำแนกได้หลายวิธี แต่ในที่นี้จะขอจำแนกตามความสำคัญทางเศรษฐกิจ และเป็นที่ต้องการของตลาดและผู้บริโภค คือ
1. มะนาวหนัง  ผลอ่อนมีลักษณะกลมยาวหัวและท้ายแหลม  เมื่อโตเต็มที่ผลมีลักษณะค่อนข้างยาว อาจกลมมนบ้างเล็กน้อย ด้านหัวมีจุก  ข้อดีคือเก็บรักษาไว้ได้นาน ข้อเสีย คือ เปลือกหนาเวลานำไปปรุงอาหารอาจมีรสขมเนื่องจากตุ่มน้ำมันที่ผิว
2. มะนาวไข่  ผลอ่อนมีลักษณะกลมยาวหัวท้ายแหลม เมื่อผลโตเต็มที่มีลักษณะกลมมน เปลือกบางผลโต กว่ามะนางหนัง ข้อดีคือน้ำมาก
3. มะนาวแป้น  ผลอ่อนมีลักษณะกลมมน เมื่อผลโตเต็มที่มีลักษณะกลมแบน  ทรงแป้น ผลมีขนาดกลางระหว่างมะนาวหนัง และมะนาวไข่  เปลือกบางน้ำมากให้ผลผลิตตลอดปี มีหลายพันธุ์ เช่น  แป้นรำไพ  แป้นทราย และแป้นทวาย เป็นต้น

การขยายพันธุ์มะนาว โดยวิธีการตอนกิ่ง

1.เลือกกิ่งที่ไม่อ่อนและแก่จนเกินไป  สามารถตอนได้ตั้งแต่กิ่งที่เป็นสีเขียว สีน้ำตาลอ่อน และสีน้ำตาลแก่  ยาวประมาณ  30-50 เซนติเมตร เลือกกิ่งที่ไม่เป็นโรคแมลง กิ่งที่ตั้งตรง เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 0.5 เซนติเมตร ขึ้นไป
2. ตัดหนามและใบบริเวณที่จะควั่นกิ่งออกประมาณ 5 เซนติเมตร (เพื่อให้สะดวกในการควั่นกิ่ง และป้องกันหนามมะนาวตำมือ)
3. ควั่นกิ่งออกเป็น 2 รอยถึงเนื้อไม้ ห่างกัน 1-2  เซนติเมตร
4. ใช้สันมีดขูดเนื้อเยื่อเจริญออกให้หมด ขูด    
5. หุ้มด้วยขุยมะพร้าวที่มีความชื้น  หรือใช้ตุ้มตอนสำเร็จ ประกอบด้วย พลาสติก ขุยมะพร้าว ดินผสมน้ำยาเร่ง ราก
มัดเปาะหัวท้ายให้แน่น
6. ทิ้งไว้ประมาณ 25-45 วัน รากจะแทงออกมาให้เห็น โดยจะเห็นรากด้านล่างออกก่อน ตามแรงโน้มถ่วงของโลก
เมื่อมีรากออกมากแล้ว ใช้กรรไกรตัดกิ่ง ตัด เพื่อนำไปแช่น้ำต่อไป  
7. นำกิ่งตอนที่ออกรากแล้ว แช่น้ำจนอิ่มตัว
8. นำไปชำในถุงดำขนาด 5 x 8 นิ้ว                                     ส่วนผสมของวัสดุปลูก   
ดิน                              1 ส่วน
แกลบ                         1 ส่วน
มูลวัวที่ย่อยสลายแล้ว 1 ส่วน   
9. นำกิ่งตอนมะนาวลงปลูกในถุงดำขนาด 5 X 8 นิ้ว โดยใส่ดินปลูกรองก้นถุง 1 ใน 3 ส่วนของถุง         
10. นำถุงพลาสติกที่หุ้มตุ้มออก
11. วางกิ่งตอนมะนาวลงในถุง โดยให้ลำต้นตั้งตรง  ใส่ดินให้เต็มถุงเขย่าดินให้แน่น
12. รดน้ำแล้วเก็บในที่ร่มรำไร ประมาณ  15 วัน จะเห็นรากแทงออกจากถุง หรือนำไปปลูกในแปลง และสามารถจำหน่ายได้


ผู้สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ อาจารย์พิชัย สมบูรณ์วงศ์ นักวิชาการชำนาญการพิเศษ ฝ่ายนวัตกรรมและถ่ายทอดเทคโนโลยี สำนักวิจัยและส่งเสริมวิชาการการเกษตร  มหาวิทยาลัยแม่โจ้  โทร. 053-873938-9 ในวันเวลาราชการ